W lipcu 1919r. Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego wydało decyzję o zorganizowaniu Żeńskiego Seminarium Nauczycielskiego Chełmie, a obowiązki dyrektora powierzyło dr Jadwidze Młodowskiej. Na wschodnich terenach Polski, gdzie brakowało szkół i wykwalifikowanej kadry nauczycielskiej, była to placówka bardzo potrzebna.

Początki były niezwykle trudne. W pierwszym roku funkcjonowania szkoły Dyrektora otrzymała tylko dwie sale w Nauczycielskim Seminarium Męskim i tylko jeden nauczycielski etat. Większość zajęć prowadzili nauczyciele z innych szkół.

W roku 1920 władze wojskowe przekazały nowo utworzonemu Seminarium gmach byłej szkoły duchownej przy ul. Św. Mikołaja, który zajmowały w okresie wojny i wykorzystywały na szpital. Budynek był zrujnowany: brakowało szyb, w dachu i podłogach były dziury. Remont był konieczny, a w budżecie seminarium było zaledwie 1000 marek, zaś samo szkło do oszklenia okien po cenach ulgowych miało kosztować 50 000. Ten drobny przykład ilustruje skalę potrzeb finansowych szkoły. Ale dr J. Młodowska poradziła sobie - organizowała zbiorki, imprezy dochodowe, przyjmowano darowizny, zaciągnięto pożyczkę. Prace remontowe i adaptacyjne prowadzone były systematycznie i sukcesywnie z każdym rokiem przybywało sal i pomieszczeń.

W roku 1922 funkcjonował już pełny cykl seminarium - uczyło się ok. 400 uczennic pod opieką 16 etatowych nauczycieli, 6 dochodzących, 2 nauczycieli religii niekatolickich, były też lekarka i dentystka.

Ucząca się w seminarium młodzież była zróżnicowana społecznie, środowisko, wyznaniowo i narodowościowo. Wśród seminarzystek były Polki, Ukrainki, Rosjanki, Żydówki. 85% uczennic stanowiły dziewczęta pochodzenia wiejskiego i dla nich przy Seminarium działał internat. Dla większości dziewcząt nauka w Seminarium, zdobycie nauczycielskich kwalifikacji były społecznym awansem.

Jadwiga Młodowska sformułowała podstawowe założenia pedagogiczne szkoły: wszechstronne wychowanie nowego człowieka przez zdobywanie wiedzy oraz kształcenie uczuć i woli społecznego działania.

Cele wychowawcze realizowane były przez rozbudowaną i wielokierunkową działalność organizacji młodzieżowych.

Działały wówczas:

- Samopomoc, powołana już w 1919r. – jej myśl przewodnia brzmiała: „W szczęściu wszystkiego są wszystkich cele”. Członkinie organizacji całą swą energię koncentrowały na udzielaniu korepetycji, fundowaniu stypendiów, pożyczaniu niewielkich kwot potrzebującym.

- Harcerstwo, pierwszą drużynę powołano w 1922r. Celem nadrzędnym organizacji było doskonalenie charakteru, wyrabianie silnej woli i odpowiedzialności, zdobywanie rozlicznych sprawności i stopni harcerskich.

- Młodzieżowe koło P.C.K – liczyło ponad 100 członkiń zorganizowanych w różnych sekcjach. Koło organizowało imprezy dla dzieci ze świetlicy i ochronki, przygotowało świąteczne paczki dla skazanych z miejscowego wiezienia, podejmowało różnorodne prace ręczne typu kołnierzyki, zakładki, serwetki, które przeznaczone były na upominki i przekazywane z okazji Św. Mikołaja biednym dzieciom z okolicy.

Program szkolny Seminarium uzupełniały wielokierunkowe zajęcia pozalekcyjne. Młodzież uczestniczyła w przedstawieniach przyjezdnych teatrów, opracowała i wystawiała własne inscenizacje, funkcjonowały koła zainteresowań. Dbano,aby seminarzystki nie zamykały się w swoim rozwoju do wąskiego, lokalnego środowiska, ale by miały szersze spojrzenie, umysły otwarte i chłonne.

Sama Dyrektorka utrzymywała stale kontakty z ośrodkami naukowymi w kraju i za granicą, ponieważ jej dążeniem naczelnym było wprowadzenie nowoczesnych, skutecznych metod nauczania. Chełmskie Seminarium jako pierwsze w Polsce wprowadziło pracowniczy system nauczania, zwany systemem Daltońskim. (Plan Daltoński - zwany także systemem pracownianym, nazwę swą wziął od amerykańskiego miasta Dalton, gdzie po raz pierwszy zastosowała go Helena Parkhurst (1887 – 1973). W systemie tym uczniowie nie odbywali normalnych lekcji, lecz pracowali samodzielnie przez dłuższy okres, zazwyczaj przez miesiąc, korzystając z pomocy nauczycieli i z materiałów w pracowniach szkolnych. Na ten czas otrzymywali przydziały materiału do indywidualnego uczenia się wraz z zadaniami, ćwiczeniami i wszelkiego rodzaju pracami. Następnie po odbyciu kilku lekcji wspólnych, zdawali sprawę nauczycielom ze stanu nabytych wiadomości i umiejętności oraz przedstawiali wykonane prace. Nauczyciel pełnił funkcję konsultanta: udzielał w pracowni swego przedmiotu indywidualnych porad; zajęć zbiorowych z całą klasą prowadził niewiele, sprawdzał natomiast wykonanie przydzielonych uczniom zadań). Młodowska była jego gorącą zwolenniczką, gdyż zrywał on ze skostnieniem i bezwładem szkoły. Skłaniał młodzież do samodzielnego, odpowiedzialnego wykonywania zadań dydaktycznych.

Reformatorski, nowoczesny sposób nauczania w chełmskim Seminarium wywołał żywe zainteresowanie pedagogów z całego kraju - szkoła była odwiedzana przez liczne nauczycielskie wycieczki, które na miejscu chciały poznać rezultaty wprowadzonego pracownianego systemu nauczania.

Wszystkie te poczynania prowadziły konsekwentnie do postawionego na samym początku celu: wszechstronne wychowanie nowego człowieka dla potrzeb wolnej Polski.

Żeńskie Seminarium Nauczycielskie w powiatowym, niewielkim Chełmie było instytucją żywotna, pulsującą inicjatywami kulturalnymi, działaniami charytatywnymi, nowinkami naukowymi znanymi w kraju. Spełniły się, zatem pragnienia dyrektorki, która w wystąpieniu z okazji 10-lecia Seminarium (1929r.) mówiła: „Staram się wsączyć Wam kroplę niepokojącego krytycyzmu względem samych siebie, aby ten krytycyzm pobudzał Was do pracy nad kształtowaniem i doskonaleniem własnego ducha. Chciałam, aby miłość Ojczyzny nie była dla Was dźwiękiem pustym, ni strojem odświętnym, lecz nakazem bezwzględnym i obowiązkiem codziennym. Pragnęłam w Was rozpalić umiłowanie wiedzy, nauczyć korzenia się przed jej ogromem i głębią. Wreszcie – starałam się uchować w Was czystą i ufną wiarę w Boga - Stwórcę Wszechrzeczy, Mądrość niepojętą, Dobroć nieskończoną. Czy cel swój osiągnęłam? Niech wam odpowiedzą serca Wasze.”

Zarys historii szkoły w latach 1950-1991

Zorganizowania nowej placówki podjął się p. Aleksander Skorupa, nauczyciel Liceum Pedagogicznego w Chełmie.

Szkoła, która rozpoczęła pracę 1 września 1950r., była placówką świecką, przeznaczoną wyłącznie dla dziewcząt. Przyjmowane były absolwentki 7-klasowej szkoły podstawowej na podstawie egzaminu wstępnego z j. polskiego, matematyki oraz wyniku badania słuchu muzycznego.

Kurs nauczania trwał 3 lata i obejmował przedmioty ogólnokształcące, a ponadto: psychologię, pedagogikę, metodykę wychowania przedszkolnego, literaturę dziecięcą oraz przedmioty artystyczne: rysunki, prace ręczne, śpiew i grę na instrumencie. Ukończenie liceum dawało przygotowanie i uprawnienia do wykonywania zawodu wychowawczyni przedszkola.

Dyrektorem placówki mianowany został p. Stanisław Urbański, pedagog z wykształcenia, a kierownictwo internatu objął p. Aleksander Skorupa.

Warunki pracy w szkole były trudne - brak odpowiedniego wyposażenia w sprzęt szkolny czy pomoce naukowe.

Trudności lokalowe powiększał fakt, że równocześnie z liceum, w bocznym skrzydle budynku parterowego powstało przedszkole ćwiczeń jako podstawa przygotowania zawodowego.

Uczennic przybywało z roku na rok - prawie wszystkie mieszkały w internacie. Stąd usilne zabiegi kierownictwa o poprawę wyposażenia sal lekcyjnych, internatu. Sytuacja stopniowo poprawiała się. Przybywało sprzętu, pomocy naukowych, powiększała się liczba książek w bibliotece. Powstały pierwsze pracownie: biologiczna, fizyko - chemiczna, prac ręcznych.

W 1952 roku decyzją Ministerstwa Oświaty szkoła zmieniła nazwę na Państwowe Liceum dla Wychowawczyń Przedszkoli. Status szkoły pozostał ten sam – nauka nadal trwała 3 lata z utrzymaniem poprzednio obowiązujących programów. Równolegle z kształceniem dziennym odbywało się dokształcanie zawodowo czynnych wychowawczyń przedszkoli w postaci pięciomiesięcznego kursu.

1 września 1955 roku kolejną decyzją Ministerstwa Oświaty Państwowe Liceum dla Wychowawczyń Przedszkoli przekształcone zostało w Liceum Pedagogiczne dla Wychowawczyń Przedszkoli. Zmienił się cykl nauczania - czteroletni kurs kończył się uzyskaniem świadectwa dojrzałości i zdobyciem kwalifikacji wychowawczyni przedszkola.

W 1958 roku - 4-letnie liceum przeszło na 5-letni kurs nauczania z rozszerzonym programem przedmiotów zawodowych. Szkoła zyskała rangę szkoły maturalnej, otwierającej na równi z liceum ogólnokształcącym drogę na studia wyższe.

Szkoła wrosła w środowisko i zyskała uznanie. Popularnie zwana była „przedszkolankami”.

W roku 1964 odbyło się nadanie szkole im. dr Jadwigi Młodowskiej.

Rok 1973 znów przyniósł zmianę – dotychczasowe liceum zostało przekształcone w Studium Wychowania Przedszkolnego z 6- letnim kursem nauczania, podzielonym na 12 semestrów. Po zaliczeniu 8 - semestrów był egzamin dojrzałości. Po jego założeniu uczennice mogły kontynuować naukę w studium przez 4 - semestry lub podjąć studia.

Znów mijały lata - Studium okrzepło, wzrastała liczba oddziałów. Do ceremoniału szkoły na stałe wprowadzono uroczyste ślubowanie klas pierwszych na sztandar szkoły, rozpoczynanie i kończenie zajęć lekcyjnych raportem lub odśpiewaniem hymnu szkolnego, raz w tygodniu odbywał się apel. Ustanowiono Dzień Patronki (15 października - dzień imienin), który stał się tradycją i na stałe wszedł do kalendarza szkolnych imprez.

Ze względu na dużą liczbę oddziałów wystąpiły trudności lokalowe. Budynek był stary, remontowany tylko doraźnie, bardzo zimny, ogrzewany piecami.

W 1979 roku z okazji zbliżającego się 30-lecia szkoły został wybity pamiątkowy medal z wizerunkiem patronki, projektu A. Jarmuszkiewicz. Odtąd otrzymywali go szczególnie wyróżniający się absolwenci studium.

W roku szkolnym 1979/80 dyrekturę Studium Wychowania Przedszkolnego objęła p. Marianna Łoś, która podjęła szereg przedsięwzięć remontowych. Wyłączenie niektórych sal z użytkowania na czas remontu spowodowało nieopisaną wręcz ciasnotę. Lekcje odbywały się w wynegocjowanych z muzeum dwóch niewielkich salach w tzw. przebudówce do kaplicy. Remont – na skutek różnych trudności – przeciągał się. Odczuwalna poprawa nastąpiła w 1990 roku, kiedy kolejne wyremontowane skrzydło szkoły przekazane zostało do użytku.

W 1982 roku, mimo trudnych warunków lokalowych, władze nadrzędne podjęły decyzję o powołaniu drugiego kierunku „nauczanie początkowe” na szczeblu pomaturalnym. Nabór absolwentów LO przekształcił szkołę w koedukacyjną. Grupa „nauczania początkowego” funkcjonowała przez 2 lata, a szkoła nosiła nazwę Zespół Szkół Pedagogicznych.

W roku szkolnym 1984/1985 szkole nadano nazwę Studium Nauczycielskie, nadal im. dr J. Młodowskiej. W następnych latach odbywał się nabór na wydział dzienny i zaoczny obu kierunków: wychowania przedszkolnego i nauczania początkowego.

Po przewrocie w 1989 roku, rynek pracy dla absolwentów Studium Nauczycielskiego bardzo się skurczył. W wyniku ogólnokrajowej reorganizacji ten tryb kształcenia zaczął stopniowo wygasać.

1 września 1991 roku powołane zostało do życia IV Liceum Ogólnokształcące.
W roku szkolnym 2010/11 został przeprowadzony i rozstrzygnięty konkurs na hymn IV Liceum Ogólnokształcącego. Zwycięzcą konkursu została Pani Alicja Wątrobińska - emerytowana nauczycielka naszej szkoły.

 

Szkoła jak dom wiedzą pęcznieje,

która przez życie służyć ci ma.

Szkoła jak dom miłość zasieje

do pracy, która plony da.

 

Ref.

IV Liceum to chluba nasza,

IV Liceum historii szmat.

Gdy do nauki cię zaprasza,

zrób wszystko byś był tego wart.

 

Szkoła to nasza Ojczyzna mała

o honor, której musimy dbać.

Choć losy życia gdzieś nas rozwieją

IV Liceum to jedna brać.

 

Ref.: IV Liceum...

 

Wrócisz po latach tak jak wracają

ptaki wędrowne do swoich gniazd.

Wrócisz i z pieśnią o twojej szkole

przypomnisz sobie młodości smak.

 

Ref.: IV Liceum...